پتاسیم یدید (Potassium Iodide) (KI)
مقدمه:
یدید پتاسیم (KI) یک ترکیب معدنی با کاربردهای دارویی و صنعتی قابل توجه است.
کاربردهای دارویی
· حفاظت در برابر تشعشع
o محافظت از تیروئید: یدید پتاسیم در درجه اول برای محافظت از غده تیروئید در برابر جذب ید رادیواکتیو آزاد شده در شرایط اضطراری تشعشعات هسته ای استفاده می شود. با اشباع تیروئید با ید پایدار، خطر ابتلا به سرطان تیروئید و سایر بیماری های تیروئید ناشی از قرار گرفتن در معرض ید رادیواکتیو را کاهش می دهد.
· درمان پرکاری تیروئید
o KI در کنار داروهای ضد تیروئید برای آماده سازی غده تیروئید برای برداشتن جراحی و برای درمان برخی بیماری های تیروئید پرکار (پرکاری تیروئید) با کاهش تولید هورمون و کوچک شدن غده استفاده می شود.
سایر نام های متداول: یدور پتاسیم
خواص ظاهری: پودر گرانولی سفید یا کریستال های چند وجهی سفید یا بی رنگ و تا حدودی جاذب رطوبت است.
نقطه ذوب: در 680 درجه سانتی گراد ذوب می شود.
حلالیت: یک گرم پودر پتاسیم یدید در 0/7 میلی لیتر آب، 0/5 میلی لیتر آب جوش، 2 میلی لیتر گلیسرین، 22 میلی لیتر الکل، 8 میلی لیتر الکل در حال جوش و 51 میلی لیتر الکل مطلق حل می شود.
نکته: محلول آبی پتاسیم یدید به دلیل اکسیداسیون به مرور زمان زرد مایل به قهوه ای می شود و نباید مصرف شود. افزودن مقادیر کمی قلیا می تواند از این امر پیشگیری نماید.
موارد مصرف و کاربرد در فرمولاسیون: به عنوان ضد قارچ، خلط آور، مکمل ید در هیپوتیروئیدیسم ناشی از کمبود ید و ایجاد کننده هایپرپلازی در غده تیروئید جهت درمان تیروتوکسیکوز کاربرد دارد. این دارو بصورت فوق اشباع جهت درمان اریتم ندوزوم و به شکل موضعی به کار می رود. ترکیب آن در محلول لوگل بصورت خوراکی جهت پیشگیری از کمبود ید کاربرد دارد. فرآورده پتاسیم یدید فوق اشباع به عنوان خلط آور جهت درمان علامتی بیماری های ریوی مزمن مانند برونشیت و آمفیزم ممکن است به کار می رود.
ناسازگاری با سایر مواد و محیط کار: با نمک های آلکالوئیدی، کلرال هیدرات، تارتاریک اسید و سایر اسیدها، پتاسیم کلرات و نمک های فلزی ناسازگار است.
شرایط نگهداری: در ظرف با در محکم نگهداری شود. کریستالیزاسیون پتاسیم یدید از محلول ممکن است در شرایط عادی اتفاق بیافتد به ویژه اگر محلول در یخچال نگهداری شود. کریستال های به وجود آمده با کمی گرم کردن و تکان دادن حل می شود.