لانولین (Lanolin)
مقدمه:
لانولین، همچنین به عنوان چربی پشم یا گریس پشم شناخته می شود، یک ماده مومی طبیعی و مومی است که توسط غدد چربی گوسفند ترشح می شود. این ماده عمدتاً از پشم گوسفندان اهلی به دست می‌آید و به دلیل خاصیت نرم‌کنندگی آن ارزش زیادی دارد و آن را به یک ماده رایج در محصولات آرایشی و بهداشتی و دارویی مختلف تبدیل می‌کند.
ترکیب شیمیایی: لانولین عمدتاً از استرهای مومی با زنجیره بلند و استرهای استرول تشکیل شده است که فاقد گلیسرید است که آن را از چربی های واقعی متمایز می کند. این ترکیب به خواص مرطوب کنندگی منحصر به فرد آن کمک می کند.
شکل فیزیکی: بسته به فرمولاسیون و فرآوری، به صورت مایعی مایل به زرد، چسبناک یا نیمه جامد ظاهر می شود.
طبیعت آبگریز: خواص آبگریز لانولین به آن اجازه می دهد تا یک سد محافظ بر روی پوست ایجاد کند و به حفظ رطوبت و محافظت در برابر عوامل تحریک کننده کمک کند.
سایر نام های متداول: چربی پشم (Wool fat)
خواص ظاهری: ترکیب نیمه جامد غلیظ و چسبنده شفاف زرد رنگ با بوی مخصوص پشم گوسفند است. این ماده مومی شکل از چربی پشم، خالص می شود که بو و رنگ زدایی شده است.
نقطه ذوب: در 38 تا 42 درجه سانتی گراد ذوب می شود.
حلالیت: در الکل گرم محلول و در آب نامحلول است اما تا حدود 2 برابر وزن خود آب را جذب می کند و مخلوط یکنواختی ایجاد می کند.
نکته: لانولین از چربی ترشح شده از پوست گوسفند به دست می آید که روی پشم ذخیره می شود و حاوی استرها و پلی استرهای الکل لانولین و آلفا و امگا هیدروکسی اسیدها است. این ماده به دو شکل لانولین بدون آب و لانولین با 25 تا 30 درصد آّب وجود دارد.
موارد مصرف و کاربرد در فرمولاسیون: از اجزای تشکیل دهنده پایه پمادها (به عنوان پایه آبدوست و جاذب جهت ساخت کرم ها و پمادهای آب در روغن) و در صنایع آرایشی به عنوان امولسیفایر، نرم کننده و حالت دهنده و لوبریکانت کاربرد دارد. به طور گسترده در کرم ها، لوسیون ها و پمادها برای درمان خشکی پوست، ترک خوردگی لب ها و تحریکات جزئی پوست استفاده می شود.
ناسازگاری با سایر مواد و محیط کار: وجود پرو اکسیدان ها در لانولین ممکن است روی پایداری ماده اولیه تاثیر داشته باشد.
شرایط نگهداری: در ظرف در بسته و ترجیحا در دمای کنترل شده اتاق (بین 15 تا 30 درجه سانتی گراد) نگهداری شود. گرمای بالا سبب تغییر رنگ و تیره شدن لانولین می شود.