پلی دکستروز (polydextrose)
1 نام های غیر اختصاصی
USP-NF: پلی دکستروز
2 مترادف
E1200؛ لیتس؛ پلی دکستروز A؛ پلی دکستروز K؛ STA-Lite.
3 نام شیمیایی و شماره ثبت CAS
پلی دکستروز [4-04-68424[
4 فرمول تجربی و وزن مولکولی
(C6H12O6) میانگین (1200-2000) گرم بر مول
5 فرمول ساختاری
6 رده عملکردی
عامل روکش؛ رقیق کننده کمک به گرانولاسیون؛ مرطوب کننده؛ قرص و رقیق کننده کپسول؛ بایندر قرص؛ پرکننده قرص؛ عامل افزایش دهنده ویسکوزیته.
7 کاربرد در فرمولاسیون دارویی یا فن آوری
پلی دکستروز در فرمولاسیون های دارویی و محصولات غذایی استفاده می شود. در محصولات غذایی از آن به عنوان یک عامل حجم دهنده استفاده می شود. همچنین دارای خواص بهبود دهنده بافت (texturizing) و مرطوب کنندگی است. اگرچه پلی دکستروز را می توان در طیف گسترده ای از فرمولاسیون های دارویی استفاده کرد، اما استفاده اولیه آن در اشکال دارویی جامد است.
در قرص سازی، محلول های پلی دکستروز به عنوان بایندر در فرآیندهای گرانولاسیون مرطوب استفاده می شود. پلی دکستروز همچنین در به عنوان ماده جانبی قرص برای تراکم مستقیم استفاده می شود. محلول های پلی دکستروز نیز ممکن است همراه با مواد دیگر به عنوان عامل پوشش فیلم و روکش قرص مورد استفاده قرار گیرند. پلی دکستروز به عنوان یک عامل حجیم کننده در فرمولاسیون اشکال دارویی شیرین "بدون قند" عمل می کند. همراه با ایزومالت، لاکتیتول یا مالتیتول، پلی دکستروز را می توان در ساخت آب نبات های سخت بدون قند و لوزنج ها یا پاستیل ها به عنوان پایه ای برای داروهای شیرین استفاده کرد. ترکیبی از حلالیت آب بالا و ویسکوزیته بالای پلی دکستروز فرمولاسیون آب نبات های بدون قند با کیفیت عالی را تسهیل می کند. پلی دکستروز آمورف است و در دماهای پایین یا غلظت های بالا متبلور نمی شود، بنابراین می توان از آن برای کنترل کریستالیزاسیون پلی ال ها و قندها جهت ایجائ ساختار و بافت مناسب درمحصول نهایی استفاده کرد.
8 توضیحات
پلی دکستروز به صورت پودری بی بو، تقریبا سفید مایل به قهوه ای روشن با طعم ملایم، کمی شیرین تا کمی ترش، وجود دارد. پلی دکستروز نیز به صورت مایع شفاف و زرد روشن تا بی رنگ (70 درصد ماده خشک) موجود است که بی بو با طعم کمی شیرین است.
9 ویژگی معمولی
اسیدیته/قلیایی PH = 2.5 - 7.0 (محلول آبی 10%)
نقطه ذوب پلی دکستروز یک پلیمر آمورف است که محدوده ذوب ندارد. با این حال، می‌تواند در دمای Tg 150 تا 160 درجه داشته باشد.
رطوبت کمتر از 4% (در رطوبت نسبی بیش از 60 درصد) ، پودرهای پلی دکستروز مقادیر قابل توجهی از رطوبت را جذب می کنند.
حلالیت: کاملاً قابل اختلاط در آب. کم محلول تا نامحلول در اکثر حلال های آلی. پلی دکستروز نسبت به اکثر کربوهیدرات ها و پلی ال ها در آب حلالیت بالاتری دارد و اجازه می دهد تا محلول های 80 درصد وزنی در دمای 20 درجه سانتی گراد تهیه شود. پلی دکستروز در اتانول محلو است و فقط تا حدی در گلیسیرین و پروپیلن گلیکول حل می شود.
ویسکوزیته (دینامیک) محلول های پلی دکستروز مانند سیالات نیوتنی رفتار می کنند. پلی دکستروز ویسکوزیته بالاتری نسبت به ساکارز یا سوربیتول در دماهای معادل دارد. این ویژگی پلی دکستروز را قادر می سازد تا حس دهانی و کیفیت بافتی مطلوبی را که در فرمولاسیون شربت ها و محلول های چسبناک، ارائه دهد.
10 ثبات و شرایط نگهداری
پودر پلی دکستروز جاذب رطوبت است و در رطوبت نسبی بیش از 60 درصد رطوبت قابل توجهی را جذب می کند. در شرایط نگهداری خشک و در بسته بندی اصلی مهر و موم شده، می توان انتظار داشت که پودرهای پلی دکستروز حداقل به مدت 3 سال پایداری خود را حفظ کنند. گریدهای محلول در دمای محیطی 25 درجه سانتیگراد دارای ماندگاری کوتاه تری بین 3 تا 6 ماه (بسته به درجه) هستند، اگرچه با استفاده از یخچال می توان این مدت را تا 12 ماه افزایش داد. مواد بالکی باید در جای خشک و خنک در ظروف در بسته نگهداری شود.
12 ناسازگاری
ناسازگار با عوامل اکسید کننده، اسیدهای قوی و قلیاها، ایجاد رنگ قهوه ای و دپلیمریزاسیون.
12 تست های تشخیصی دارویی
13 روش ساخت
پلی دکستروز از طریق ذوب و متراکم سازی گلوکز و سوربیتول همراه با مقادیر کمی اسید با گرید غذایی در خلاء تهیه می شود. سپس مراحل تصفیه بیشتر برای تولید طیف وسیعی از محصولات با خواص ارگانولپتیکی بهبودیافته با حذف اسیدیته و طعم‌های تولید شده در طی واکنش متراکم سازی انجام می‌شود. شکل نیمه هیدروژنه پلی دکستروز، به مقدار زیادی برای ساخت شیرینی های بدون قند، و در مواردی که واکنش های میلارد نباید اتفاق بیفتد، استفاده می شود.
14 ایمنی
پلی دکستروز در کاربردهای دارویی خوراکی، محصولات غذایی و شیرینی‌سازی استفاده می‌شود و به طور کلی به عنوان یک ماده نسبتاً غیر سمی و غیر تحریک‌کننده در نظر گرفته می‌شود. با این حال، مصرف بیش از حد کربوهیدرات های غیرقابل هضم، مانند پلی دکستروز، می تواند منجر به ناراحتی دستگاه گوارش شود. پس از ارزیابی یک سری از مطالعات بالینی، کمیته مشترک FAO/WHO در مورد افزودنی های غذایی (JECFA) و کمیته علمی کمیسیون غذا برای غذا (EC/SCF) به این نتیجه رسیدند که پلی دکستروز بهتر از سایر کربوهیدرات های قابل هضم مانند پلی ال ها تحمل می شود. کمیته به این نتیجه رسید که پلی دکستروز دارای آستانه ملینی متوسط تقریباً 90 گرم در روز (1. 3 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) یا 50 گرم به عنوان یک دوز واحد است.
15 اقدامات احتیاطی
اقدامات احتیاطی معمولی متناسب با شرایط و مقدار مواد مورد استفاده را رعایت کنید. پلی دکستروز ممکن است برای چشم ها تحریک کننده باشد. محافظ چشم و دستکش توصیه می شود. روش های متعارف کنترل گرد و غبار باید به کار گرفته شود.
16 وضعیت نظارتی
به عنوان یک افزودنی غذایی در بیش از 60 کشور در سراسر جهان از جمله اروپا و ایالات متحده تایید شده است. در پایگاه داده های مواد غیر فعال FDA (قرص های خوراکی) گنجانده شده است. شامل داروهای غیر تزریقی دارای مجوز در بریتانیا. در فهرست مواد غیر دارویی قابل قبول کانادا گنجانده شده است.