روغن زیتون (Olive oil)

روغن زیتون، Olea europaea L.، همچنین به عنوان روغن شیرین شناخته می شود، معمولا به عنوان روغن سالاد و در پخت و پز استفاده می شود.  روغن زیتون از زیتون هایی که در منطقه مدیترانه رشد می کنند، گرفته می شود. درصنعت داروسازی نیز به عنوان حامل برای سوسپانسیون های روغنی برای تزریق و به صورت موضعی به عنوان تسکین دهنده و نرم کننده در کرم ها یا پمادها استفاده شده است. در سال های گذشته از آن به عنوان ملین استفاده می شد. روغن زیتون، در حد اعتدال، اغلب به عنوان روغن بهتری برای بهبود پروفایل لیپیدی در بیماری‌های قلبی عروقی به دلیل درصد بیشتری از چربی‌های تک غیراشباع نسبت به روغن نباتی استاندارد، تبلیغ می‌شود.

فرمول شیمیایی: C₅₇H₁₀₄O₆

اسامی تجاری:

Olea europaea oil; oleum olivae. Gomenoleo oil ; olivae oleum raffinatum ; pure olive oil

خواص ظاهری:

به صورت مایع روغنی شفاف ،بی رنگ یازرد رنگ.

میزان محلولیت در حلال های مختلف:

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی:

●      نقطه دود کردن:  160-180°C

●      وزن مولکولی 884 g/mol

●      دانسیته915 g/ml

●      Flash point: 225°C

●      ویسکوزیته(26°C)   56.2cP

موارد مصرف و مقدار مصرف ( در داروسازی و آرایشی بهداشتی و صنایع غذایی):

روغن زیتون در تنقیه، لینمنت ها ، پماد، پلاستر و صابون استفاده شده است. همچنین در کپسول ها و محلول های خوراکی و به عنوان حامل برای تزریقات روغنی از جمله سیستم های تحویل هدفمند استفاده شده است. در لیپوژل های موضعی متیل نیکوتینات و همچنین برای نرم کردن موم گوش استفاده شده است.  روغن زیتون در ترکیب با روغن سویا برای تهیه امولسیون روغنی برای استفاده در نوزادان نارس نیز استفاده می شود.همچنین به صورت گسترده در صنایع غذایی به عنوان روغن پخت و پز و برای تهیه سس سالاد استفاده می شود. در لوازم آرایشی از روغن زیتون به عنوان حلال و همچنین به عنوان نرم کننده پوست و مو استفاده می شود. انواع محصولات حاوی روغن زیتون عبارتند از شامپو و نرم کننده مو، محصولات پاک کننده، کرم ها و لوسیون های موضعی و محصولات ضد آفتاب.

روش ساخت:

روغن زیتون بکر از خرد کردن زیتون معمولاً با استفاده از آسیاب لبه دار تولید می شود. سپس روغن از توده خرد شده تنها با روش های مکانیکی یا فیزیکی دیگر تحت شرایطی که باعث خراب شدن روغن نمی شود، ساخته می شود. سپس تحت روش های تصفیه دیگری با استفاده ازشستشو، سانتریفیوژ و فیلتراسیون قرار می گیرد. روغن زیتون تصفیه شده از روغن زیتون بکر و با استفاده روش های تصفیه به دست می آید که میزان گلیسرید اولیه روغن تغییر نمی کند.

ناسازگاری:

روغن زیتون ممکن است توسط هیدروکسیدهای قلیایی صابونی شود. از آنجایی که روغن زیتون حاوی نسبت بالایی از اسیدهای چرب غیراشباع است، مستعد اکسید شدن است و با عوامل اکسید کننده ناسازگار است.

نکات مهم در حین کار  و مصرف این ماده:

اقدامات احتیاطی معمولی را متناسب با شرایط و مقدار مواد مورد استفاده رعایت کنید. نشت روغن زیتون لغزنده است و باید از جاذب روغن بی اثر برای پوشاندن روغن استفاده کرد که پس از آن طبق مقررات قانونی مناسب می توان آن را معدوم کرد.

شرایط نگهداری وپایداری:

وقتی روغن زیتون سرد می شود، تقریباً در دمای 10 درجه سانتیگراد کدر می شود و در دمای صفر درجه سانتیگراد به یک توده کره مانند تبدیل می شود. روغن زیتون را باید در جای خشک و خنک در ظرفی محکم و پر شده و دور از نور نگهداری کرد.

ایمنی سمیت وعوارض:

روغن زیتون به طور گسترده به عنوان روغن خوراکی و در فراورده های مواد غذایی و محصولاتی مانند روغن های پخت و پز و سس های سالاد استفاده می شود. در فرآورده های آرایشی و دارویی موضعی استفاده می شود. روغن زیتون به طور کلی به عنوان یک ماده نسبتاً غیر محرک و غیر سمی و در صورت استفاده به عنوان یک ماده کمکی در نظر گرفته می شود. روغن زیتون یک نرم کننده است و وقتی به صورت خوراکی مصرف شود خاصیت ملین ملایمی دارد. در فرمولاسیون های موضعی به عنوان نرم کننده و برای تسکین پوست ملتهب استفاده شده است. برای نرم کردن پوست در اگزما؛ در روغن های ماساژ؛ و برای نرم کردن جرم گوش استفاده می شود.  گزارش های جداگانه ای وجود دارد که روغن زیتون ممکن است باعث ایجاد واکنش در افراد حساس شود. با این حال، این موارد نسبتاً نادر هستند. روغن زیتون یک حساسیت‌زای نادر است و به نظر نمی‌رسد در ایالات متحده آلرژن قابل توجهی باشد، احتمالاً به دلیل ایجاد تحمل خوراکی.

دسته عملکرد:

Oleaginous vehicle

منابع:

www.drugs.com/inactive/

incidecoder.com

pubchem.ncbi.nlm.nih.gov

www.atamanchemicals.com

Hand book of pharmaceutical excipients (6th edition)